مقدمه
طبق تعریف یک پل عبارت است از: « سازه ای که عبور آسان از یک بریدگی طبیعی، چون رودخانه یا دره، را بدون بسته شدن
مسیر زیرین آن امکان پذیر می سازد».
از این رو سازه معمولا برای عبور قطار، وسایل نقلیه، افراد پیاده، انتقال آب و غیره استفاده می شود. از این رو نقش حیاتی پلها در بهبود امور سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی یک کشور کا ملا آشکار است .
با توجه به اینکه اجرای یک پل از پرهزینه ترین قسمت یک پروژه راه آهن یا یک بزرگراه می باشد، شناخت صحیح این گونه سازه ها همواره ضروری بنظر می رسد.
در ده های اخیر عوامل زیادی باعث شده اند تا پلهای بتنی بعنوان یکی از متداول ترین نوع پلها مخصوصا برای بزرگراه ها مورد استفاده قرار گیرند .
دو عامل اصل در رایج شدن پلهای بتنی :
یکی اقتصاد و دیگری زیبایی طرح می باشد.
تهیه بتن با مقاومت فشاری بالا، ساخت فولاد بامقاومت جاری شده زیاد و بکارگیری روشهای اجرایی مدرن امکان استفاده از پلهای بتنی را در دهانه های بلند، نسبت به سایر پلها مقرون بصرفه کرده است. همچنین با توجه به شکل پذیری آسان و دیگر خواص بتن مزیت اینگونه پلها از نظر زیبایی نسبت به سایر پلها کاملا اشکار آست .
اولین کاربرد بتن آرمه در سازه پلها توسط شخصی بنام هنبیک صورت گرفت . یکی از پروژه های قابل توجه وی پلی است بتنی به دهانه۵۵ متر که در سال ۱۹۰۵ در بلژیک ساخته شد .
امروزه در کشور ما با توجه به توسعه ی روز افزون راههای ارتباطی ونیاز به استفاده از وسایل حمل ونقل سنگین و سریع ایجاد پلهای عظیم و مدرن را ضروری ساخته است .
یکی از عوامل موثر در ایمنی پلهای ایجاد شده از یک طرف و اقتصاد آنها از طرف دیگر، تحلیل و طراحی صحیح آنها می باشد .
مهندس میثم درخشان
آشنایی با انواع پل
اگرچه انواع مختلف پلها بی شمارند اما بطور کلی از نظر سیستم سازهای باربر اولیه آنها را می توان به انواع اصلی زیر تقسیم کرد که ما فقط به مورد اول یعنی پلهای تخت می پردازیم : ۱- پلهای تخت که مقاومت داخلی آنها بصورت خمش برش و پیچش می باشد .
۲- پلهای خرپایی با مقاومت داخلی فشار یا کشش ساده در اعضاء.
۳- پلهای قوسی که مقاومت داخلی آنها عمدتا فشار ساده است .
۴- پلهای کابلی معلق که تحمل نیرو بصورت کشش ساده می باشد.
۵- ترکیبی از انواع بالا .
مهندس میثم درخشان
موقعیت پل
موقعیت کلی پل توسط مسیر جاده ی مربوطه مشخص می گردد که در مورد جاده های جدید می تواند در امتداد یکی از چندین مسیر تحت بررسی باشد. موقعیت پل بایستی چنان انتخاب گردد که به نحو مطلوب از مانع مورد نظرعبورکند. محل پلهای عبور کننده از روی آب بایستی با توجه به هزینه ی اولیه پل و نیز کاهش دادن هزینه های بعدی شامل نگهداری و تعمیرات ناشی از فرسایش های جریان آب انتخاب شود. در مورد پلهای گذرنده از روی جاده ویا راه آهن بایستی احتمال تعریض آتی جاده ویا راه آهن پیش بینی شود.
در پل مذکور به دلیل کاهش ترافیک از پل جدید در کنار پل قدیمی این پل احداث شده است.
مهندس میثم درخشان
نمایی از پل قدیمی وپل جدید در حال ساخت
انتخاب نوع پل
عوامل اصلی موثر در انتخاب نوع پل عبارتند از : محل پل ، کاربرد آن ، تعداد و مقدار دهانه ها ، نوع مصالح مصرفی ، نوع فونداسیون و تکیه گاهها ، نوع عبورگاه ، اقتصاد پل ، زیبائی آن ، امکانات اجرائی و نحوه ساخت و غیره . . .
بررسی و انتخاب محل پل
به طور معمول با توجه به طرح کلی راه شوسه ، راه قطار و یا مسیر عبور آب محل تقریبی احداث پل مورد نظر مشخص می گردد که بدین صورت باید بهترین محل را در محدوده طرح کلی راه انتخاب نمایید . البته حالت عکس این موضوع هم تاکنون انجام شده است . به این ترتیب که با تعیین محل مناسبی برای پل ، طرح مسیر راه مربوطه نیز بر آن تعیین گشته است . وضعیت اخیر در رابطه با عبور از رودخانه یا دره ها که ممکن است فقط چند محل مناسب جهت احداث پل وجود داشته باشد معمول تر است . در عین حال در انتخاب و طرح پل ، سازه پل باید به عنوان جزئی از سیستم کلی طرح راه در نظر گرفته شود .
احداث پل برروی رودخانه
در جهت تائید و یا رد یک محل خاص برای احداث پل باید ابتدا بررسی های زیر را انجام نمایید :
کسب اطلاعات اولیه
این اطلاعات شامل موارد زیر می باشد :
۱- نقشه های راه مورد طرح و راههای در جوار آن .
۲- نقشه های توپوگرافی محل از قبیل نقشه هوائی آن محدوده .
۳- اطلاعات و نقشه های مرتبط به نوع خاک و نوع آب و هوای آن منطقه ، از جمله آثار سیلاب در مکان و منطقه .
۴- موقعیت پلهای موجود برروی رودخانه یا دره مرتبط و اطلاعات شامل زمان و مقدار سیلاب .
۵- اطلاعات مرتبط به وجود معادن متروکه و یا موجود در محدوده محل احداث .
۶- وضعیت امکانات موجود در دسترس .
۷- اطلاعتی در رابطه با خاکریزها ، پایداری کانال و یخبندان محیط .
۸- اطلاعات مرتبط به مالکیت زمینهای اطراف محل احداث پل .
مهندس میثم درخشان
بدون دیدگاه